კონსტიტუციურ ცვლილებებთან დაკავშრებით საპარლამენტო უმრაველოსობის წევრის, ალუდა ღუდუშაურის განცხადება[1] ამყარებს განცდას, რომ საპარლამენტო უმრაველოსობა ეცდება გენერელური პროკურორის შერჩევა მომავალშიც ერთპარტიული მხარდაჭერით, საკუთარი პოლიტიკური ინტერესების შესაბამისად გააგრძელოს, რაც ვერ მოაგვარებს პროკურატურის სისტემის პოლიტიზირების არსებულ პრობლემას.

გენერალური პროკურორის არჩევის მოქმედი წესი სახელისუფლებო პარტიას აძლევს შესაძლებლობას დანიშნოს ისეთი გენერალური პროკურორი, რომელიც ლოიალური იქნება ხელისუფლების მიმართ: არ აწარმოებს სისხლის სამართლებრივ დევნას მმართველი ხელისუფლების წარმომადგენელთა წინააღმდეგ; არ იქნება მმართველი ხელისუფლების  მხრიდან ადამიანის უფლებების დარღვევაზე რეალური კონტროლის განმახორციელებელი; იქნება მნიშვნელოვანი პარტიული ინსტრუმენტი მმართველი პარტიის ხელში პოლიტიკური ოპოზიციის წინააღმდეგ. ამის მტკიცების საფძველს გვაძლევს ყოველი წინა და ამჟამინდელ ხელისუფლებათა ერთპარტიული სწრაფვა მსგავს არა პოლიტიკურ ინსტიტუტებზე პოლიტიკური კონტროლის დამყარებისკენ. სამართლებრივი სახელმწიფო და დემოკრატიული მართვის სისტემა მოითხოვს კონკრეტული პოლიტიკური ნებისაგან დამოუკიდებელი და მიუკერძოებელი პროკურატურის სისტემის არსებობას. 

პროკურატურის სისტემის ხელმძღვანელი უნდა იყოს პოლიტიკურ პარტიებს შორის კონსესუსის შედეგად არჩეული და ის ამგვარად დაცული უნდა იყოს მმართველი ხელისუფლების პოლიტიკური ინტერესების გატარების ვალდებულებისაგან. გენერალური პროკურორის კანდიდატურის გარშემო პოლიტიკური კონსენსუსის მიღწევა გულისხმობს მმართველი ხელისუფლების მონაწილეობას ფართო საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ კონსულტაციებში და გენერალური პროკურორის არჩევას სწორედ კონსულტაციებში მონაწილეთა აზრის გათვალისწინებით.

კონსტიტუციური კანონის პროექტით შემოთავაზებული, პროკურორის შერჩევის კომპრომისზე დაფუძნებული მოდელი აჯანსაღებს პოლიტიკურ პროცესს და ქმნის პოლიტიკურად მიუკერძოებელი პროკურორის შერჩევის შესაძლებლობას. პოლიტიკურ უმცირესობასთან ძალაუფლების გაზიარების უარყოფა კი ნიშნავს, რომ მომავალში გენერალური პროკურორი კვლავ ერთი პარტიის მიერ იქნება არჩეული. თავის მხრივ, აღნიშნული გულისხმობს პროკურორის არჩევის პორცესის ვიწრო პარტიულ ჩარჩოში დატოვებას და არა მის დეპოლიტიზირებას.  

პარლამენტმა  გენერალური პროკურორის კომპრომისზე დაფუძნებული არჩევის წესი არა თუ დროებით, არამედ მუდმივ ნორმად უნდა შემოიღოს. მეტიც, კომპრომისის მიღწევისთვის საჭირო რეგულაციები მეტად უნდა დაიხვეწოს, რათა: ა. გამოირიცხოს კომპრომისის გვერდის ავლით, გენერალური პროკურორის 6 წლის ვადით ერთპარტიულად არჩევის შესაძლებლობა; ბ. ამაღლდეს ე.წ. ჩიხის დაზღვევის მექანიზმისთვის გათვალისწინებული სტანდარტი, ვინაიდან შემოთავაზებული სახით ის უშვებს შესაძლებლობას მმართველმა ხელისუფლებამ ერთი წლით გენერალური პროკურორი ერთპარტიულად აირჩიოს. მხედველობაშია მისაღები შემოთავაზებული ცვლილების მსგავსი ნორმის საპარლამენტო უმრავლესობის მხრიდან სათავისოდ გამოყენების ცუდი პრეცედენტი. ჩიხიდან მსგავსი გამოსავლის არსებობის პირობებშიც კი, სულ ცოტა ხნის წინ, ცესკოს თავმჯდომარე კვლავ მხოლოდ ქართული ოცნების მიერ ერთპარტიულად იქნა არჩეული.

ამასთან, გასათვალისწინებელია, რომ კონსტიტუციაში ცვლილებათა საყოველთაო-სახალხო განხილვის დროს არ ყოფილა მსჯელობა გენერალური პროკურორის არჩევის წესის შეცვლის საკითხის ამოღების შესახებ. კონსტიტუციური ცვლილებების ამ ეტაპზე საკითხის ამოღება კანონპროექტიდან ეწინააღმდეგება საყოველთაო-სახალხო განხილვის მიზანსა და წესებს.

დეტალურად იხილეთ დემოკრატიის ინდექსი - საქართველოს დასკვნა საკონსტიტუციო ცვლილებებთან დაკავშირებით. 

[1] „გენერალური პროკურორის შერჩევის წესმა შეიძლება რყევები გამოიწვიოს - ცვლილება, რომელიც ვერ უზრუნველყოფს ქვეყნის დაცულობას პოლიტიკური რყევებისგან, არ იქნება მართებული კონსტიტუციაში აისახოს“- ალუდა ღუდუშაურის განცხადება https://www.interpressnews.ge/ka/article/672646-aluda-gudushauri-genprokuroris-sherchevis-cesma-sheizleba-rqevebi-gamoicvios-cvlileba-romelic-ver-uzrunvelqops-kveqnis-daculobas-politikuri-rqevebisgan-ar-ikneba-martebuli-konstituciashi-aisaxos

[შემოწმებულია 06.09.2021]